Lisansüstü Ders İçerikleri

MEM-5011337    İLERİ KAYNAK METALURJİSİ 

Genel metalurji, Ergitmeli kaynak yöntemlerinin kısa tanıtımı. Kaynakta ısı akışı; Kalıntı gerilmeler, çarpılmalar ve yorulma, Kaynakta kimyasal reaksiyonlar; Kaynakta akışkan akışı ve buharlaşma;. Ergime bölgesi (Temel katılaşma kavramı), Kaynak metali katılaşması (Tane yapısı), Kaynak metali katılaşması (Taneler içindeki mikroyapı), Katılaşma sonrası ve faz dönüşümleri, Kaynak metali kimyasal homojensizlikler, Kaynak metali katılaşma çatlakları; Kısmi ergimiş bölge ve oluşumu, kısmi ergime ile ilgili zorluklar. Isı tesiri altındaki bölge (çalışma sertleşmeli malzemelerde, çökelme sertleşmeli malzemelerde dönüşüm sertleşmeli malzemelerde, korozyon dirençli malzemelerde)

 MEM-5021337    İLERİ MÜHENDİSLİK SERAMİKLERİ

 İleri mühendislik seramiklerinin tanımı, seramiklerdeki kristal yapılar, kristalleşen seramiklerdeki atomik hatalar. Camlar ve kristalleşmeyen seramik malzemeler. Seramik malzemelerin faz diyagramları. Yüksek performanslı seramiklerin üretim ve prosesleri; seramik toz üretimi ve işlenmesi, şekil verme işlemleri, sinterleme, birleştirilmiş şekil verme ve yoğunlaştırma teknikleri. Seramik tozların karakterizasyonu. Seramiklerin mekanik özellikleri. Seramiklerin uygulama alanları. Bazı ileri teknoloji seramiklerin tanıtımı; Al2O3, SiC, Si3N4, ZrO2, Sialon vb.

MEM-5031337    HASAR ANALİZİ VE MALZEME SEÇİMİ

Hasar analizine giriş, hasarın sebepleri ve mekanizmaları. Hasarın teşhisi. Hasar analizinin kademeleri. Tahribatlı ve tahribatsız muayene yöntemleri. Kırılma analizi, kırılma tipleri, kırılma mekaniği. Yorulma ve yorulma hasarı. Sürünme ve sürünme hasarı. Aşınma ve aşınma hasarı. Korozyon hasarları. Kaynak hataları ve hasarları. Metallerde özel kırılganlıklar. Isıl işlem hataları. Mekanik işlem hasarları. Malzeme seçimi, önemi ve adımları. Malzeme seçim faktörleri ve diyagramları.  Hasar analizleri ile birlikte doğru malzeme seçimi.

MEM-5041337    REFRAKTER MALZEMELER

Refrakter malzemelerin standart test metotları, yoğunluk ve porozite, gözenek boyut dağılımı,  gerçek özgül ağırlık, gaz geçirgenlik, refrakterlik, yük altında refrakterlik, ısıl genleşme, karbon monoksite direnç, ısıl soka direnç, boyut ve hacimsel yoğunluk, mikroskobik inceleme, curufa karşı direnç, refrakter-curuf  karışımlarının refrakterliği, ısıl iletkenlik, özgül ısı. Silika, manyezit, forsterit, dolomit, kromit ve krom-manyezit, kromit, alumino-silikatlar, karbon, özel refrakterler, yalıtım.

MEM-5051337    MİKRO BİRLEŞTİRMELER 

Mikro birleştirmelerin tanımı, Mikro birleştirme yöntemleri, lazerle mikro birleştirme, kontrollü direnç kaynağıyla mikro birleştirme, ultrasonik yöntemle mikro birleştirme, TIG kaynağıyla mikro birleştirme, Elektron ışın kaynağıyla mikro birleştirme, mikro birleştirmelerin kullanım alanları, Çiplerin lehimlenmesi, diğer elektronik parçaların birleştirilmesi, yeni teknolojik parçaların birleştirilmesi, mikro birleştirme ile metal-metal, metal-seramik ve metal - polimer birleştirmeleri.

MEM-5061337    KAYNAK HATALARI VE MUAYENE YÖNTEMLERİ

Kaynaklı bağlantılarda meydana gelen hatalar; çatlaklar, çarpılmalar, kalıntı gerilmeler ve tespiti, krater boşlukları, gaz boşlukları, elektrod hataları, hidrojen gevrekliği tanıtımı. Kaynaklı bağlantılardaki hataların tespiti, önleme yöntemleri ve hataların giderilmesi. Kaynaklı bağlantılara uygulanan tahribatlı ve tahribatsız muayene yöntemlerinin tanıtılması ve uygulama biçimleri. Kaynaklı birleştirmelerin mikroyapı ve mekanik özellik incelemeleri.

MEM-5071337    KAYNAK TASARIMI 

Kaynak planı, kaynaklı tasarım sistemleri, malzeme ve kaynak yönteminin seçimi. Kaynakta distorsiyonlar, metallerde distorsiyonun etkisi ve distorsiyonu kontrol teknikleri. Kaynak öncesi ve sonrası ısıl işlemlerle gerilmenin azaltılması.

MEM-5081337    DEMİR ÇELİK ÜRETİM METALURJİSİ 

Türkiyede ve Dünyada Demir ve Çelik üretim İstatistikleri, Dünyadaki  mevcut demir cevheri üretimi ve rezervi, Yüksek fırın için hammaddelerin  (Demir cevheri, Kok Kömürü, Kireç taşı ve hava) hazırlanması. Yüksek fırında pik demir üretimi. Pik demir için yapılan arıtma işlemleri. Çelik üretim metotları (Elektrik ark ocaklarında ve Bazik Oksijen Fırınlarında). Sürekli Döküm, Haddeleme, Çelik standartları. Demir çelik sektöründeki mevcut problemler ve gelecekten beklentiler.

MEM-5091337    İLERİ MALZEMELER 

Katılaşma, çekirdekleşme ve büyüme işlemi. Katılarda atomik düzen. Kristal ara yüzeyleri ve mikroyapılar. Matriks içinde ikinci faz partiküllerinin oluşumu ve büyümesi, Metal ve alaşımlarında hatalar. Katılarda difüzyon. Metalik camlar, Mikroyapısal denge, optik, magnetik özellikler ve elektriksel iletkenlik. Şekil bellekli (hafızalı) metaller. Nanofazlı malzemeler, Metalik Köpükler, Yüksek Sıcaklık Malzemeleri, Hızlı prototipleme, İleri endüstriyel malzemeleri ve alaşımları.

MEM-5101337    METAL VE SERAMİK ESASLI KOMPOZİT MALZEMELER 

Metal Esaslı Kompozitler, üretim yöntemleri, ara yüzey ve bağı, termal gerilmeler, mekanik özellikler, kompozit malzeme uygulamaları. Seramik bazlı kompozitler; seramik kompozitlerin dayanım mekanizmaları, karbon fiber, oksit fiber, SiC fiber takviyeli kompozitler, karbon-karbon kompozitler ve üretim yöntemleri, mekanik özellikleri, dayanım-tokluk ilişkileri, nanokompozitler ve komplex yapılı kompozit malzemeler.

MEM-5111337    METAL VE ALAŞIMLARININ ISIL İŞLEM PRENSİPLERİ

Fe-C alaşımlarında fazlar ve yapılar, östenitten ferrit, sementit, martensit, ve beynite dönüşüm, izotermal ve sürekli soğuma diyagramları, ferrit ve perlit üretmek için uygulanan ısıl işlemler, sertlik ve sertleşebilirlik, demir alaşımlarının (çelikler, paslanmaz çelikler ve dökme demirlerin) ısıl işlemler, demir dışı alaşımların yaşlandırma ısıl işlemleri.

MEM-5131337    METALURJİDE TERMAL ANALİZ YÖNTEMLERİ 

Termal analiz tekniklerinin genel tanımı, Termal analizlerde tekli ve çoklu teknikler, termal analizlerin kullanma alanları, termogravimetri; kullanılan donanım, ölçme teknikleri ve hata kaynakları, diferansiyel termal analiz (DTA) teknikleri; kullanılan donanım, ölçme teknikleri ve hata kaynakları, Diferansiyel tarama kalorimetri (DSC) teknikleri erime ve katı hal faz dönüşümü noktalarının, ekzotermik ve endotermik dönüşümlerin belirlenmesi, çoklu tekniklerin kullanım amaçları, termal analizlerde yardımcı teknikler; yüksek sıcaklık XRD ve mikroskopları, spektral analizler, EGA, EGD teknikleri, yüksek sıcaklık mekanik deneyleri, genleşme katsayılarının belirlenmesi, dilatometreler.

MEM-5141337    TOZ METALURJİSİNDE İLERİ KARAKTERİZASYON TEKNİKLERİ 

Genel toz karakterizasyon teknikleri, temel kristalografi, Kristal yapının belirlenmesi, Taramalı elektron mikroskobu (SEM), Numune hazırlama; zımparalama, parlatma, dağlama,Mikroyapıyı incelemek için kullanılan teknikler ve değişik türde mikroskopların kullanımı, Enerji saçılımlı X-ışınları spektrometresi (EDX), İyi görüntü ve güvenilir kimyasal analiz parametreleri, Geçirimli elektron mikroskopları (TEM), Karanlık alan, aydınlık Alan, Fresnel odakdışı ve Yüksek ayırma.

MEM-5151337    DÖKÜM HATALARI VE ANALİZİ

Döküm hatalarının tanımlanması; kırık ve çatlak dökümler, karbon yüzmesi, kiş grafit, kaba çökelmeler, kalıp ezilmesi, kum yalaması, curuf ve kum boşlukları, kalıp düşmesi, erozyon dartı, genleşme hataları, kum yalaması, gaz hataları, sert ve çilli yüzeyler, sıcak yırtılma, ters çil ayrışması, sert döküm, kum emmesi, eksik döküm ve katmer, maçalarda ölçüsel hata, gevşek dokulu döküm, eksik döküm, kalıp esnemesi, kaba yüzey, derece kaçırmaları, lekeli yüzeyler, kaçıklık, maça yüzmesi, saçma, çekme boşlukları, kalıp şişmesi, damarlanma, atık dökümler. Döküm hataları sebepleri; Döküm ve model dizaynı, model, derece, yolluk ve besleyiciler, kalıp kumu, kalıp yapımı, maça yapımı, metal bileşimi, ergitme, döküm ve temizleme. Döküm kalitesinin artırılması ve firelerin azaltılması.

MEM-5171337    METALURJİDE FAZ DİYAGRAMLARI

Faz diyagramları ile ilgili termodinamik yasalar. Faz kuralı. Tek, iki ve üç bileşenli faz diyagramları. Kongruent ve inkongruent ergime. Faz diyagramlarının çıkartılması. Denge diyagramlarında sıvıların katılaşması. Terazi kuralı ve uygulanması. Normal ergiyen sistemler. Anormal ergiyen sistemler. Denge ve denge dışı soğuma. Faz oranları hesaplamaları. Bazı önemli iki ve üç bileşenli faz diyagramların çizimi ve çeşitli hesaplamalar.

MEM-5181337    BİLGİSAYAR DESTEKLİ DÖKÜM TASARIMI

Bilgisayar destekli döküm tasarımına giriş. Yolluk hesapları. Dökümlerde çekme, besleme ve besleyici hesapları. Döküm kalıplarda ısı transferi ve arayüzey ısı transfer katsayısı, Döküm modelinin döküm tasarım programına alınası, modelin tamiri. Döküm tasarım programında FEM mesh oluşturma. Dökümhanelerdeki fiziksel şartların döküm tasarım programında oluşturulması. Kalıp Dolumu, katılaşma ve soğumanın bilgisayar ortamında modellenmesi. Gravity, yüksek basınçlı, alçak basınçlı dökümün modellemesi.  Simülasyon sonu analiz ve analiz sonuçlarına göre yeniden tasarım.

 

MEM-5191337    İLERİ TOZ METALURJİSİ TEKNİKLERİ

Genel imalat yöntemlerine giriş, toz üretimi,kimyasal metodlar,elektrolitik metod,atomizasyon metodu,Buharlaştırma metodlarıimekanik metodlar,tozların karakterizasyonu,toz dağılımları,tavlama ve difuzyon alaşımlaması,metal tozlarının kaplanması,tozların preslenmesi,pressiz toz şekillendirme yöntemleri,sinterleme teorisi,sinterleme teknolojisi,tam yoğunluk işlmemleri,ikincil işlemler, toz metal malzemelerin kalite kontrolü ve testleri metalik ve seramik to metal malzemeler toz metal ürünlerin uygulama alanları toz Metalurjisi işeminin  tekno ekonomikliği.

MEM- 5161337 MÜHENDİSLİK MALZEMELERİNİN İŞLENEBİLİRLİĞİ

Metal kesme mekaniği; kesme bölgesinde plastik deformasyon ve kesme teorisi. Talaş oluşumu, birincil deformasyon bölgelerinde talaş oluşum mekanizmaları, talaş kaldırma kuvvetleri ve sıcaklıkları. Takım aşınması ve aşınma mekanizmaları, takım ömrü kriteri. İşlenmiş yüzeyler ve yüzey kalitesine etkiyen faktörler. İşlenebilirlik kavramı ve işlenebilirliğin değerlendirilmesi. Demir esaslı  (karbon çelikleri, otomat çelikleri, paslanmaz çelikler, dökme demirler) ve demir dışı (titanyum, nikel, alüminyum, bakır ve alaşımları) malzemelerin işlenebilirlikleri. Alaşım elementlerinin işlenebilirliğe etkisi. Isıl işlemlerin, mikroyapı ve mekanik özelliklerin  işlenebilirliğe etkisi. Kompozit malzemeler ve metal matrisli kompozit malzemelerin işlenebilirliği. Matris ve takviye malzemelerinin  işlenebilirliğe etkisi.

MEM-5211337 YÖNLÜ KATILAŞMA

Dersin içeriği, temel katılaşma teorilerinden başlar, sıvı-katı ara yüzeyinin tanıtımı, yönlü katılaşmada kullanılan araç ve gereçler için seçilmesi gereken malzemeler, metalürjik özelliklerin yöne bağımlılığı, katılaşma hızının etkileri, Bridgman yöntemi, Czochralski yöntemi, daldırılmış ısıtıcı yöntemi, sıcaklık analizi ve haritaları, tek kristal üretim teknikleri, güneş hücresi üretimi ile laboratuar uygulaması ile devam eder.   

MEM  –5201337 KAYNAK MÜHENDİSLİĞİ YAKLAŞIMLARI

Kaynak alanında bilimsel araştırmaların temel ilkeleri, Kaynaklı yapılarda tasarımın temelleri, Malzemelerin kaynağa uygunluklarının esasları, Kaynak prosedür şartnamesinin hazırlanması, kaynak prosedür kalite şartları, Kaynak personelinin eğitimi ve sertifikalandırılması. Kaynak planının hazırlanması. Kaynaklı imalat. Kaynak dikişlerinin kalitesi ve değerlendirilmesi. Kaynaktan sonraki ısıl işlemler.

 

background image